4 feb 2013

Alraune (1928, Henrick Galeen) - 100 Jaar Horror

Een wetenschapper, Jakob ten Brinken, (Paul Wegener, de zeer herkenbare acteur die gestalte gaf aan de Golem in de gelijknamige film) besluit te experimenteren omdat hij wil weten of een persoon crimineel en onbehoorlijk gedrag meekrijgt van zijn ouders of dat dit door de opvoedende factoren bepaald wordt. Daarom besluit hij het zaad van een opgehangen man te gebruiken om een prostitué te bevruchten. Klinkt behoorlijk ranzig maar aangezien het een film uit 1928 wordt dit alles niet zo nadrukkelijk uitgesproken maar vooral geïnsinueerd.

Het meisje, Alraune genaamd, wat hier uit voortkomt stopt hij in een tehuis. Maar als zij er van door gaat met een jongen gaat Jacob er achteraan en besluit haar onder zijn hoede te nemen en haar gedrag te bestuderen. Als snel krijgt Alraune meer aandacht van de mannen en ze besluit er weer van door te gaan. Maar dan vind ze het dagboek van Jacob en leest ze alles over haar leven. Ze staat op het punt Jacob wat aan te doen in zijn slaap maar besluit hem op een geheel andere manier terug te pakken.

Een aardig plot wat een behoorlijk angstaanjagende horrorfilm zou kunnen opleveren maar helaas wordt ook in deze stomme film gekozen voor de dramatische aanpak. Alhoewel de film een paar behoorlijk provocerende scenes kent valt er niet veel te griezelen. Ondanks dat het een Duitse film is uit de twintiger jaren is het geen expressionistische film dus valt er ook niet veel te genieten op het visuele vlak.


Het acteerwerk van Wegener en vooral Brigitte Helm (de vrouw die één van de meest memorabele robots uit de filmgeschiedenis speelde in Metropolis) is wel zeer goed. Maar ik had nogal moeite met de lange droge scenes zonder dat er spanning bij kwam kijken. En dus het feit dat dit toch echt meer een drama met een paar intense moment was dan een horrorfilm. Wellicht dat men er in die tijd nogal anders over dacht.

Maar zoals ik al eerder schreef in een review voor 100 jaar horror, ik kijk uit naar de films met vampieren en andere monsters. Kastelen en dreigende onweer buien, Mad scientists en mistige begraafplaatsen.

Trivia: Regisseur Henrik Galeen schreef de screenplays voor Der Golem (1915) en Nosferatu (1922)

Score:

24 jan 2013

Noidan Kirot (Teuvo Puro, 1927) - 100 Jaar Horror

1927 was niet echt een productief jaar voor horrorfilms, IMDB spreekt maar van negen films en de meest bekende film van dit jaar, Tod Brownings London after Midnight is nog altijd verloren. De hoogst gewaardeerde film van 1927 is ook een Tod Browning film maar die laat ik even aan me voorbij gaan want dit zou anders de derde film in korte tijd zijn met Lon Chaney in de hoofdrol. Hiervoor in de plaats heb ik gekozen voor een Finse film. Finland staat volgens mij nou niet echt bekend om zijn genrefilms en naast Sauna (2008) kan ik mij geen andere Finse film voor de geest halen. Benieuwd dus wat ze er in 1927 van bakte.

Grappig genoeg is het eerste shot van de film er gelijk één van een rendier. Een rendier die een slee trekt met Simo en Selma, een verloofd stel wat gaat kijken naar hun toekomstig huis. Bij het huis ontmoeten ze Elsa, de blinde zus van Simo. De twee vrouwen zijn wel erg blij elkaar weer te zien en hun begroeting doet een meer dan familiaire relatie vermoeden, helaas wordt hier verder in de film geen aandacht meer aan besteedt.

Zodra het stel getrouwd en gesetteld is besluit Simo de koe van Selma te halen uit haar oude woonplaats (ja, andere tijden en een andere cultuur!). Een reis per bootje van een paar dagen. Tijdens Simo's afwezigheid verteld Elsa over de vloek van de heks Jankutta, een heks die eeuwen geleden vermoord is door de inwoners van het gebied waar ze nu wonen. Vlak voor zijn dood vervloekte hij het land en de mensen die het zullen bewonen. Als klap op de vuurpijl staat zijn oude offersteen op het land van Simo en Selma, en Selma is ook nog zo dom om erop te gaan zitten. Dat voorspelt natuurlijk niets goeds en al snel begint de misère.


Als Selma even alleen op pad gaat wordt ze aangerand door de dikke en gebochelde Sakari. Selma houdt het altijd verborgen voor Simo maar het drukt hevig op de relatie en ze is ook nooit echt gelukkig. Als hun vervelend kind steeds meer begint te lijken op de oude Sakari begint Simo echter wat te vermoeden en al snel komt de waarheid uit. Maar wraak kan Simo niet meer nemen want Sakari is jaren geleden gestorven tijdens een steekpartij. Hun zoon komt om door een ongeluk en ook de zieke Elsa laat het leven. Het lijkt erop dat de vloek van Jankutta zijn werk doet. Totdat op een dag agenten aankloppen die op Sakari jagen, Simo werkt maar al te graag mee.

Het begint inmiddels een dooddoener te worden maar Noidan Kirot is maar nauwelijks een horrorfilm te noemen. Ik had graag gezien dat de bovennatuurlijke elementen wat sterker aanwezig waren geweest. In plaats daarvan worden ze niet uitgewerkt en totaal overstemd door het drama. Jammer, want een korte scene van een behaard beest wat Simo tergt terwijl hij een nachtmerrie heeft doet verlangen naar meer.

 
Het is vooral de klassieke muziek (uit 2010) die moet zorgen voor de spanning en ondanks dat het een fraai stukje muziek is past het vaak niet bij de scenes. Zo wordt een normaal boottochtje met aardige natuur plaatjes voorzien van in hevigheid opzwellende spannende muziek, spanning die op het scherm totaal niet aanwezig is. Natuurlijk kun je dit de film niet aanrekenen maar de mensen achter de restauratie, wat voor de rest overigens goed gelukt is want de film ziet er goed uit. Nou weet ik niet zeker of deze restaurateurs ook gekozen hebben voor de bijna psychedelische kleurtinten of dat dit in het origineel ook al het geval was. Het lijkt er mijn inziens wat op dat de restaurateurs de film gewoon wat interessanter wilden maken dan dat hij eigenlijk is. Want ik denk dat de film vooral interessant is uit historisch en cultureel standpunt, en niet zo zeer als film zelf. Vooral niet voor liefhebbers van (oude) horrorfilms. De film voelt ook als een stapje terug in de tijd na films als A Page of Madness en The Phantom Carriage.

Trivia: Beschouwd als de eerste Finse horror allertijden.   

Score: