Orlacs Hände (Robert Wiene, 1924) - 100 Jaar Horror

Het is het laatste concert van pianist Paul Orlac en hij verlangt zielsveel naar Yvonne, zijn vrouw. Maar de trein waarin hij zit verongelukt. Een mooi gemaakte scene maar een voorbode van wat ons te wachten staat want de scene duurt misschien wel een dikke tien minuten zonder dat er al te veel gebeurt. Yvonne vindt haar man nog levend en hij wordt snel naar een kliniek gebracht, daar wordt ze ingelicht dat hij buiten levensgevaar is maar dat zijn handen niet meer te redden waren. Met grootse gebaren en drama maakt ze duidelijk dat Paul zijn handen zijn leven zijn en dat de dokter iets moet doen. De dokter beschikt nog over het lichaam van een moordenaar, Vasseur, die eerder op de dag is geëxecuteerd en besluit tot een experiment. Paul krijgt de handen van Vasseur.

Orlac is nog maar net bij bewustzijn of hij begint al een verschijning van een vreemde man te zien. En ook in zijn dromen is hij niet veilig voor de man. Beide erg sterke scenes. Maar Orlac komt pas achter wat er gebeurt is als hij een briefje in zijn bed vindt waarop de waarheid geschreven staat. Vervolgens gaat hij op onderzoek uit naar de geschiedenis van Vasseur en hoe verder hij komt hoe meer hij er van overtuigt is dat hij zijn handen niet zelf onder controle heeft. Als het moordwapen van Vasseur ook nog opduikt in zijn huis vordert zijn psychische aftakeling met rasse schreden.

Piano spelen is onmogelijk met deze handen dus een inkomen is er niet meer en het echtpaar raakt langzamerhand in financiële problemen. Daarom brengt Yvonne een bezoekje aan de vader van Paul (het visuele hoogtepunt en tevens de meest sfeervolle momenten van de film) om te vragen of hij ze kan helpen. De vader blijkt echter zijn zoon te haten en denkt er niet aan om ze te helpen. Hopeloos dat ze zijn waagt Paul zelf ook nog een poging maar wanneer hij bij zijn vader aankomt blijkt hij vermoord... met het moordwapen van Vasseur.

Orlacs Hände is een film uit het Duitse expressionisme tijdperk, en ondanks dat het niet de bekendheid geniet van films als, Nosferatu, Das Cabinet des Dr. Caligari of Der Golem staat hij wel bekend als een meesterwerk. Ik vindt het niet zo moeilijk te begrijpen waarom deze film niet dezelfde status geniet als eerder genoemde films want op het visuele vlak is deze film een stuk minder te genieten. Er zijn weliswaar een paar uitstekend belichte scenes met mooi schaduwwerk maar het is allemaal een stuk minder flamboyant. Het grootste euvel van Orlacs Hände vond ik echter het tempo van de film, of beter gezegd het ontbreken daarvan. Scenes duren voort en er wordt soms wel erg lang stilgestaan bij de theatrale dramatische gebaren en uitdrukkingen van het getormenteerde echtpaar Orlac. Best wel jammer want tegen het einde krijgen we nog een paar leuke wendingen maar daarvoor moet je wel eerst dik anderhalf uur drama verbijten.

 

Nu ben ik al geen grote fan van psychologische horror, psychologische horror in het tijdperk van de stomme film is blijkbaar al helemaal niet weggelegd voor mij. Ik verlang inmiddels behoorlijk naar een paar vampieren, levende doden, demonen of andere filmmonsters.

Wel weer leuk om te zien is dat ook dit idee alweer zo oud is. Want als horrorliefhebber heb je vast wel eens een film gezien met een plot gelijk aan deze. Frankenstein and the monster from hell (1973) en Body parts (1991) schieten me zo te binnen maar het zullen er ongetwijfeld nog meer zijn. (laat eens een opmerking achter als je er nog meer weet!)

Trivia: De film was jaren lang incompleet, pas in 1995 werd hij volledig hersteld. In 1935 volgde een Amerikaanse remake en in 1960 een Frans/Engelse versie (met Christopher Lee).

Score: