The Phantom Carriage / Körkarlen (Victor Sjöström, 1921) - 100 Jaar Horror

Een nieuw jaar is aangebroken en mijn goede voornemen is om deze "film uitdaging" dit jaar nog te voltooien. Met twee films per week moet dat te doen zijn, het is nu nog even zoeken naar geschikte en beschikbare films maar zodra we het stille filmtijdperk voorbij zijn moet ook dat vast geen problemen meer opleveren. Want een "film uitdaging" is natuurlijk geen uitdaging als je er eens in de zoveel tijd wat aandacht aan besteedt. Dus daarom ga ik er nu vaart achter zetten en ga ik zo snel mogelijk 100 horrorfilms kijken en bespreken die ik nog niet eerder zag, uit elk jaar één. Ik ben begonnen in 1912 en zal eindigen met een film uit 2012.

Met deze film levert de beschikbaarheid overigens ook totaal geen problemen op want deze film is zowel op DVD en Blu-Ray te verkrijgen op het gerenommeerde Amerikaanse Criterion label (en daarnaast ook in andere landen op DVD).

In Körkarlen (De originele Zweedse titel) vieren drie beschonken zwervers de laatste uren van het jaar op een kerkhof zodat ze op de kerkklok kunnen zien wanneer ze hun glas kunnen heffen op het nieuwe jaar. Het duurt nog even voordat het zo ver is dus verteld David zijn vrienden over de legende van de "Phantom Carriage". Volgens deze legende moet degene die tijdens de laatste klokslagen van het jaar komt te overlijden het komende jaar de koets van de dood berijden en de zielen van de overleden collecteren. Een deprimerend werkje waarbij één dag als een geheel jaar voelt.

Even verderop ligt Edit op sterven, mede door toedoen van David. Ze vraagt of iemand David kan halen want de twee hebben nog iets uit te praten. David heeft hier echter geen belang bij en tijdens een vechtpartijtje die daarom ontstaat laat hij het leven, tijdens de laatste klokslagen van het jaar. Het duurt niet lang voordat de koets met de huidige ongelukkige voorrijdt. Maar eerst krijgt David nog te zien waarom hij dit verdient heeft.

The Phantom Carriage heeft een mooie vertelstructuur met verhalen in verhalen, flashbacks en een samenkomen van gebeurtenissen. Al krijg je soms wel even sterk het idee dat je naar een variant van The Christmas Carol aan het kijken bent, en dat komt niet alleen door de gestalte die lijkt op de dood of het feit dat de twee als geesten verschijnen, want het is toch ook wel een wat moraliserend verhaal. Ik had graag wat meer beelden gezien van de koets en zijn berijder, want deze scenes zijn super sfeervol en prachtig om te zien. Ze zijn gedaan met dubbele belichting, wat later misschien gezien zou worden als een simpele techniek maar in deze film is het op zo'n manier gedaan dat je alleen vol bewondering naar de beelden kunt kijken.

Ondanks dat dit toch eigenlijk meer een drama dan een echte horrorfilm is heb ik mij er prima mee vermaakt, sterker nog, ik was eigenlijk verrast dat er in 1921 films als deze gemaakt zijn. In het laatste deel zitten wel een paar scenes die van mij wel iets minder lang hadden mogen duren maar ik had niet het idee dat ik een stomme film van 107 minuten had gekeken toen ik klaar was.Deze film verdient gezien te worden, en niet alleen door fans van horrorfilms. Tot nu toe de beste film die ik zag voor de uitdaging en ik heb het idee dat dit voorlopig ook wel zo blijft.

Na Der Golem de tweede film die 4 sterren verdient, al is het nog steeds wachten op de eerste volbloed horrorfilm.

Trivia: Ingmar Bergman was een groot fan van deze film en heeft gezegd dat het een grote invloed was op zijn werk. Regisseur Victor Sjöström zou later ook in Bergman's Wild Strawberries (1957) acteren.

In 1958 volgde een remake.

Score: