1920, en tijd voor de eerste klassieker of in ieder geval een film die een stuk bekender is dan wat ik tot nu toe besproken heb. Maar volgens de (zelf opgelegde) regels, want een film die ik nog nooit eerder zag. Voordat ik aan deze uitdaging begon heb ik me namelijk nooit echt verdiept in films die zo oud waren als deze, één van de redenen waarom ik er mee begonnen ben.Der Golem speelt zich hoofdzakelijk af in de Joodse getto (gelijk alweer wat geleerd want ik dacht dat deze term zijn oorsprong vond in de tweede wereldoorlog), maar dit is niet een getto zoals wij hem kennen maar de 16e eeuwse Tsjechische variant. En die heeft meer weg van een sprookjes dorp dan van de vervallen en gevaarlijke buurten waarmee we het tegenwoordig mee associëren. En het is het dorp, en de sets, wat gelijk de toon zet voor deze film. Deze zijn namelijk prachtig, eigenlijk net zoals alle andere sets in de film.
In deze getto heeft rabbi Loew het plan een Golem te creëren, een kolossaal wezen van klei dat door magie tot leven gewekt kan worden. Dit om de Joden van Praag te helpen tegen hun vervolging. Als ridder Florian dan ook nog met een bericht van uitzetting komt zet hij zijn plannen door. Loew mag nog op audiëntie bij de keizer en hij is van plan om zijn Golem te showen dus wordt alles in gereedheid gebracht voor het ritueel. Dit ritueel is een fantastische scene en een lust voor het oog.
Aangekomen bij de keizer is deze behoorlijk onder indruk maar als het hof de draak steekt met het Joodse geloof dreigt er zich een ramp te voltrekken. De Golem red het gezelschap echter en de Joden van Praag krijgen een pardon en mogen blijven zitten waar ze zitten. Maar ondertussen is Florian er tussen uit geknepen om de nacht door te brengen met de dochter van Loew. Als Loew weer naar huis is teruggekeerd probeert hij de Golem te vernietigen omdat hij zijn doel heeft bereikt, alleen blijkt de Golem dit niet zo'n goed idee te vinden. En als het hulpje van Low de Golem daarna afstuurt op de vreemde man is hij helemaal niet meer te houden.
Der Golem was één van de eerste films uit het Duitse expressionisme tijdperk en is een bijzonder mooie film, elk shot en elke set ziet er erg fraai uit. Soms wat grotesk en heerlijk belicht met veel gevoel voor contrast en omdat er dus altijd wel iets te genieten is kijkt de film heerlijk vlot weg en slaat nergens de verveling toe (wat mij wel overkomt tijdens sommige stomme films). Als horrorfilm stelt Der Golem echter weinig voor, met slechts enkele uitzonderingen is de film gewoon te mooi om ergens angstaanjagend te zijn (al dachten kijkers er toen misschien wel anders over) en eerlijk is eerlijk, de golem ziet er toch echt best knullig uit. Een beetje als een uit de kluiten gewassen vrouwelijke Oostblok kogelstoter. Al doet het logge monster wel meerdere malen denken aan de Frankenstein van 1931, vooral in één van de laatste scenes waarin hij een klein meisje tegenkomt. Ondanks dat het geen pure horror is raad ik de film wel van harte aan, als je niet echt thuis bent in de stomme film is dit een uitstekend begin om te beginnen en zeker lezers die een zwak hebben voor Gothic en Dark Fantasy moeten deze film echt eens opzoeken.
Ook mensen die graag iets dieper in een film duiken moeten Der Golem zeker eens gaan zien, want waarom zijn alle Joden in de film oudere mensen en lijkt hun geloof hier meer op tovenarij dan op een heuse religie? En waarom zijn de Joden veelal donker gekleed terwijl de Christenen doorgaans in wit of lichtere kledij ten tonele komen? En is het niet een onschuldige jonge christen kind die uiteindelijk de golem weet te stoppen? Vragen waar ik je het antwoord niet zo op kan geven maar daarom niet minder interessant.
Trivia: Dit is een remake van de verloren 1915 versie en in 1936 volgde de volgende, Franse remake alweer.
Bekijk de volledige film op youtube!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten